ممنوع الخروجی، وضعیتی حقوقی است که طبق قانون و به دلایل مختلف قضایی، مالیاتی یا کیفری، برای فرد صادر می شود و باعث می شود آن شخص، اجازه خروج از مرزهای کشور را به صورت موقت یا دائم نداشته باشد. این ممنوعیت، معمولا به منظور جلوگیری از فرار متهمین از اجرای مجازات، فرار از پرداخت بدهی های مالی مانند بدهی های بانکی یا مالیاتی، یا حفظ حقوق دیگران صادر می شود.
شخصی که ممنوع الخروج شده باشد، حتی اگر بلیط تهیه کند، نمی تواند از گیت خروجی عبور کند و اگر مطلع نباشد، هنگام اقدام به خروج از کشور، در فرودگاه این محدودیت برایش مشخص می شود. برای جلوگیری از مشکلات هنگام سفر، آشنایی با شرایط تورهای خارجی ضروری است . مدت زمان ممنوع الخروجی، معمولا ۶ ماه است و در صورت لزوم قابل تمدید است. در ادامه ابن بلاگ از نامی گشت، به روش های استعلام ممنوع الخروجی، دلایل آن و چگونگی لغو آن خواهیم پرداخت.
روش های استعلام ممنوع الخروجی
گاهی افراد بدون اطلاع، به دلایلی مثل بدهی بانکی، مشکلات مالیاتی، پرونده های قضایی یا شکایت حقوقی، با محدودیت خروج از کشور رو به رو می شوند. این موضوع، معمولا زمانی آشکار می شود که فرد قصد سفر خارجی دارد، اما در فرودگاه یا مرز از خروج او جلوگیری می شود. برای پیشگیری از چنین موقعیت های ناخوشایندی، راه هایی وجود دارد که می توان پیش از خرید بلیط یا برنامه ریزی سفر، وضعیت ممنوع الخروجی را بررسی کرد.
استعلام ممنوع الخروجی حضوری از اداره گذرنامه یا دفاتر پلیس +10
این روش سنتی، مستقیم ترین راه است. شما می توانید با در دست داشتن کارت ملی و پاسپورت به نزدیک ترین اداره گذرنامه یا دفاتر پلیس +10 مراجعه کنید. در این مراکز، معمولا بخش ویژه ای برای استعلام ممنوع الخروجی وجود دارد. مسئولان آنجا، با سیستم های داخلی پلیس و قوه قضاییه بررسی می کنند که آیا فرد درخواست کننده ممنوع الخروجی دارد یا خیر و نتیجه را به شما اعلام می کنند.
استعلام ممنوع الخروجی اینترنتی از سامانه «ثبت من»
این سامانه جدید، متعلق به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است و خدمات متنوعی از جمله استعلام ممنوع الخروجی ارائه می دهد. برای استفاده از این سامانه:
- باید به آدرس my.ssaa.ir مراجعه کنید.
- پس از ورود، گزینه «ثبت من» و سپس «اسناد رسمی» را انتخاب کنید.
- در بخش «استعلام ممنوع الخروجی»، شماره ملی و دیگر اطلاعات خواسته شده را وارد کنید.
این روش بسیار سریع و ساده است و نیاز به مراجعه حضوری ندارد. همچنین سامانه اطلاعاتی را نشان می دهد که مربوط به ممنوع الخروجی های مرتبط با اسناد رسمی و قضایی است. برای استفاده صحیح از سامانه، بهتر است اینترنت پرسرعت و مرورگر به روز داشته باشید.
استعلام ممنوع الخروجی از سامانه ثنا
سامانه ثنا، در اصل سامانه ابلاغ قضایی است که توسط قوه قضاییه راه اندازی شده است. ممنوع الخروجی های مربوط به پرونده های قضایی، کیفری و حقوقی، در این سامانه ثبت می شود. اگر ممنوع الخروجی شما به علت پرونده قضایی باشد، با ورود به این سامانه و ثبت نام در آن، می توانید وضعیت ممنوع الخروجی و ابلاغیه را مشاهده کنید. برای استفاده از ثنا، گاهی نیاز است که شماره پرونده یا شناسه ابلاغ را داشته باشید. این سامانه، بیشتر مخصوص موارد حقوقی و کیفری است و برای استعلام های اداری مناسب نیست.
استعلام ممنوع الخروجی از طریق اپلیکیشن «پلیس من»
اپلیکیشن «پلیس من»، یک اپ رسمی و قابل اعتماد از نیروی انتظامی است که امکانات گسترده ای در حوزه امور پلیسی و گذرنامه ارائه می دهد. برای استعلام از طریق این اپلیکیشن:
- ابتدا اپلیکیشن را از فروشگاه های معتبر مثل کافه بازار یا مایکت نصب کنید.
- سپس با شماره تلفن همراه و اطلاعات هویتی خود ثبت نام نمایید.
- وارد بخش گذرنامه و استعلام ممنوع الخروجی شوید.
این روش بسیار راحت است و در هر زمان و مکانی قابل انجام است. همچنین امکانات دیگری مانند نوبت دهی برای پاسپورت و دریافت ابلاغیه ها را نیز دارد. برای آشنایی با مراحل ثبت نام آنلاین پاسپورت می توانید راهنمای کامل ما را مطالعه کنید.
استعلام ممنوع الخروجی از سامانه کاتب (kateb.ir)
سامانه کاتب، مخصوص اجرای اسناد رسمی است و عملیات مربوط به اجرای محکومیت ها، بدهی ها و توقیف اموال را مدیریت می کند. بخشی از این سامانه، مربوط به ممنوع الخروجی های ناشی از بدهی و اجرای حکم است. اگر ممنوع الخروجی شما به علت اجرائیه اسناد رسمی باشد، در این سامانه قابل مشاهده است. برای استفاده، باید ابتدا در سایت ثبت نام کنید و اطلاعات خواسته شده را وارد نمایید. این سامانه، بیشتر مناسب افرادی است که درگیر مسائل حقوقی مالی هستند.
استعلام ممنوع الخروجی از طریق تلفن و پیامک
برخی مراکز و ادارات، امکان استعلام ممنوع الخروجی را با ارسال پیامک به شماره خاص یا تماس تلفنی فراهم کردند (مثلا ارسال کد ملی به شماره تعیین شده). این روش، بیشتر به عنوان جایگزین سریع برای افرادی که به اینترنت دسترسی ندارند مفید است. شماره ها و کدهای دقیق مورد استفاده، معمولا توسط مراجع رسمی اعلام می شود. نکته مهم این است که مراقب کلاهبرداری ها و شماره های غیر رسمی باشید و اطلاعات خود را فقط به منابع معتبر ارائه دهید.
استعلام ممنوع الخروجی از سامانه میخک
سامانه میخک (mikhak.mfa.gov.ir)، مخصوص ایرانیان مقیم خارج از کشور است که می خواهند از وضعیت ممنوع الخروجی خود آگاه شوند. این سامانه، متعلق به وزارت امور خارجه است و امکانات ثبت نام و پیگیری مسائل مربوط به گذرنامه و روادید خارجی را فراهم کرده است. با ثبت نام و ورود به این سامانه، ایرانیان خارج از کشور، می توانند وضعیت ممنوع الخروجی و سایر محدودیت ها را پیگیری کنند. معمولا سامانه میخک به ایرانیانی که قصد سفر یا بازگشت به ایران را دارند کمک می کند.
دلایل ممنوع الخروجی
دلایل ممنوع الخروجی افراد از کشور در ایران، معمولا در چند دسته کلی قرار می گیرند که هر کدام به دلایل خاصی اعمال می شوند. این دلایل عبارتند از:
دلیل مالی
- بدهکاری بانکی: افرادی که بر اساس لایحه ۱۳۵۹، به عنوان بدهکار بانک شناخته شوند، به دلیل جلوگیری از فرار مالی و تضمین بازپرداخت وام ها ممنوع الخروج می شوند.
- بدهی مالیاتی: افرادی که بدهی مالیاتی بالاتر از حد مجاز دارند، به دستور سازمان امور مالیاتی اجازه خروج از کشور ندارند.
- چک برگشتی: اگر فردی چک برگشتی داشته باشد و طلبکار از دادگاه درخواست ممنوع الخروجی کند، تا زمان حل و فصل بدهی، ممنوع الخروج باقی می ماند. جزئیات کامل قوانین و نحوه پرداخت را در مقاله عوارض خروج از کشور می توانید دنبال کنید.
دلیل قضایی و کیفری
- محکومیت کیفری: کسانی که دستور قضایی ممنوع الخروجی برای آنها صادر شده است، به دلیل تشخیص دادگاه که خروجشان با مصالح و امنیت کشور تداخل دارد، ممنوع الخروج می شوند.
- سابقه سوء پیشینه: افرادی که سوء شهرت کیفری مانند سرقت، کلاهبرداری یا تکدیگری داشته باشند یا در کشورهای خارجی سابقه منفی داشته باشند، ممنوع الخروج می شوند.
- مهریه: مردانی که به دلایل قضایی به پرداخت مهریه محکوم شده اند و از انجام آن سرپیچی می کنند، ممکن است ممنوع الخروج شوند.
دلایل امنیتی و منافع ملی
- افرادی که خروجشان می تواند به منافع ملی و امنیت جمهوری اسلامی ضرر برساند، ممنوع الخروج می شوند. این مورد معمولا توسط نهادهای امنیتی تشخیص داده میدشود.
- افرادی که دارای اطلاعات حساس امنیتی هستند یا فعالیت های خاص که بر امنیت کشور تاثیرگذار است، ممنوع الخروج خواهند بود.
دلایل سازمانی و اداری
- سربازی: مشمولین خدمت سربازی که دوره خود را نگذرانده اند یا کارت پایان خدمت دریافت نکرده اند، اجازه خروج از کشور ندارند.
- عدم اجازه سرپرست: برای زنان متاهل و افراد زیر ۱۸ سال، خروج بدون اجازه همسر یا سرپرست ممنوع است و می تواند منجر به ممنوع الخروجی شود.
این چهار دسته اصلی، دلایل ممنوع الخروجی را تشکیل می دهند که معمولا به صورت موقت یا ثابت توسط مراجع قضایی، امنیتی، مالی و اداری اعمال می شود. افراد در هر یک از این شرایط، باید برای رفع ممنوع الخروجی، اقدامات قانونی لازم را انجام دهند.
مدت زمان ممنوع الخروجی
مدت زمان ممنوع الخروجی در ایران، معمولا بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری، شش ماه است. این مدت اعتبار، حکم ممنوع الخروجی از زمان صدور آن به حساب می آید و قابل تمدید نیز هست. تمدید ممنوع الخروجی اغلب به درخواست دادستان یا مقام قضایی مربوطه انجام می شود و تا زمانی که تمدید نگردد، پس از پایان این مدت شش ماهه، ممنوع الخروجی به صورت خودکار منتفی می شود و هیچ ارگانی نمی تواند مانع خروج فرد شود. علاوه بر این، پس از صدور حکم ممنوع الخروجی و اطلاع فرد، وی معمولا ۲۰ روز فرصت دارد که نسبت به حکم اعتراض قانونی کند و درخواست بررسی مجدد وضعیت خود را بدهد.
چگونگی لغو حکم ممنوع الخروجی
لغو حکم ممنوع الخروجی در ایران، بستگی به علت ممنوع الخروج بودن دارد و معمولا باید علت ممنوعیت رفع شود تا حکم لغو گردد. در واقع فرد ممنوع الخروج، باید از مراجع صادر کننده حکم، اجازه رفع ممنوع الخروجی را دریافت کند. به طور کلی، راهکارهای لغو ممنوع الخروجی به شرح زیر است:
- اگر ممنوع الخروجی به دلیل بدهی مالی یا بدهی بانکی باشد، پرداخت کامل بدهی یا اقساط تعیینی، تقدیم حکم قطعی اعسار (ناتوانی مالی) یا ورشکستگی در دادگاه، می تواند حکم ممنوع الخروجی را لغو کند.
- در صورت ممنوع الخروجی به دلیل پرونده قضایی یا کیفری، فرد باید به دادگاه یا بازپرس مربوطه مراجعه کند و ممکن است با تودیع قرار کفالت یا اعتراض به حکم، اجازه رفع ممنوع الخروجی وی صادر شود.
- در مواردی که ممنوع الخروجی به علت مسائل مربوط به مهریه باشد، پرداخت مهریه یا ارائه سند اعسار و اقساط بندی، می تواند منجر به رفع ممنوع الخروجی شود.
- افراد می توانند فرمان قضایی رفع ممنوع الخروجی را درخواست کنند؛ مثلا زنانی که ممنوع الخروج شده اند، می توانند با ارائه دلایل موجه مانند پذیرش در دانشگاه معتبر یا ضرورت انجام کار در خارج از کشور، درخواست رفع ممنوع الخروجی دهند.
- در شرایط خاصی مانند سفر حج، سفر درمانی یا امور تجاری ضروری، با اجازه دادگاه میتوان ممنوع الخروجی را برای یک بار به صورت موقت لغو کرد.