مسجد رستم پاشا در قلب شبهجزیره تاریخی استانبول بهعنوان یکی از برجستهترین مکانهای توریستی استانبول به شمار میرود. اگر میخواهید این جاذبه تاریخی را از نزدیک ببینید، پیشنهاد می کنیم نگاهی به تور استانبول بیندازید و سفر خود را با یک برنامه حرفه ای آغاز کنید. این مسجد در قلب بخش تاریخی شهر جای گرفته است و به دست معمار مطرح عثمانی، «معمار سنان» طراحی و ساخته شده و این روزها بهعنوان یکی از شاهکارهای آن عصر شهرت قابل توجهی در بین گردشگران دارد.
در این مطلب از مجله گردشگری نامی گشت قصد داریم به معرفی یکی از برجستهترین مساجد استانبول ، با نام «مسجد رستم پاشا» بپردازیم. همچنین، شما بازدیدکنندگان را با تاریخچه، معماری و دسترسی به این گوهر پنهان در دل شهر استانبول آشنا خواهیم کرد. بیشک مسجد رستم پاشا یکی از مهمترین مساجد استانبول است که شگفتانگیزترین و جذابترین آثار کاشی کلاسیک ایزنیک را در خود جایداده است. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا اطلاعات کاربردیتری در اختیارتان بگذاریم.
مسجد رستم پاشا استانبول کجاست؟
مسجد رستم پاشا، درست مقابل پل گالاتا، در حاشیه شاخ طلایی استانبول است. برای رسیدن به این جاذبه تاریخی روشهای گوناگونی وجود دارد؛ اما راحتترین و مناسبترین آنها این است که ابتدا خودتان را به اسکله Eminonu در نزدیکی پل گالاتا برسانید. از آنجا با یک پیادهروی کوتاه از طریق پل گالاتا از محله کادیکوی به منطقه معروف امینونو برسید و چند قدم آنطرفتر مسجد رستم پاشا درست مقابل شماست.
- آدرس: ترکیه، استانبول، ناحیه اروپایی فاتح، محله رستم پاشا، خیابان هسیرجیلار. (مشاهده روی نقشه)
آدرس گوگل مپ مسجد رستم پاشا استانبول
تاریخچه مسجد رستم پاشا در استانبول
اولازهمه باید بدانید که «مسجد رستم پاشا استانبول» بین سالهای ۱۵۵۰ تا ۱۵۶۱ میلادی، به دست هنرمند آن دوران، یعنی سینان که در اصل طراح و سازنده عصر عثمانی هم بود، بنا شد. فرمان بنای این مسجد را «رستم پاشا» که آن زمان وزیر بزرگ و داماد سلطان سلیمان عثمانی بود، صادر کرد؛ این جاذبه به علت وجود کاشیکاریهای ایزنیک آن هم در قرن شانزدهم، در بین شهروندان ترکیه و گردشگران تور استانبول به شهرت قابلتوجهی دست پیدا کرده است.
جالب است بدانید که مراحل بنای این مسجد، درست دو سال بعد از فوت وی به اتمام رسید. رستم پاشا باوجوداینکه در موضوعات مالی برای خود استاد و ماهری بود و توانست تجارت را در دوره پادشاهی عثمانی به اوج خود برساند، اشتیاق قابلتوجهی به قدرت و ثروت داشت و همین مسئله باعث شد تا چهره خوبی از او برجای نماند. در نهایت نام این مسجد از «رستم پاشا» که در واقع دستور ساخت این بنا را داده بود، وامگرفته شده است.
معماری مسجد رستم پاشا
مسجد رستم پاشا، در اصل طرح و نقشهای برگرفته از دارایی شخصی، سلطه حکومتی و مذهبی بوده است. حقیقتاً این پروژه بیانگر ارتباط عمیق بین حکومت عثمانی و اسلام سنی میباشد. این ارتباط از طریق سلطان سلیمان در زمان عثمانی و رستم پاشا که آن زمان بهعنوان نمایندهای از اسلام سنی شناخته میشد، به طرز قابلتوجهی قوی شد و این آثار را میتوانید بهراحتی در مسجد رستم پاشا که میراث آن زمان است، بهخوبی مشاهده کنید.
جالب است بدانید این مسجد و هر آن چیزی که رستم پاشا از دارایی خود بهعنوان میراثی دولتی بر جای گذاشت، نمایانگر تدابیر درست حکومت او، علاقه وی جهت داشتن تعهد و دوستی مردم و مهمتر پایبندی مذهبی این شخص است. این حاکم بزرگ در طی حکومت خود، تأکید بسزایی بر تولیدات داخلی همچون کاشی داشت و تمامی ارتباطات خود را در زمینه تجاری خارجی متوقف کرد تا تمرکز خود را بر روی تولید و پیشرفت ساخت کاشی به نام «ایزنیک» در زمان عثمانی نماید.
جالب است بدانید عنوان «سفال ایزنیک» در واقع از نام شهر ایزنیک در غرب آناتولی در شهر استانبول برگرفته شده است. این منطقه در واقع جایی بود که در آن به طراحی و تولید این کاشی میپرداختند؛ ایزنیک شکلی از سرامیک مزین شده بوده که از اواخر سده پانزدهم تا آخر سده هفدهم تولید میشد.
در آن دوران مردمان آن دوره از کاشیهای ایتالیایی جهت ساختوساز و معماری بناهای خود بهره میگرفتند؛ اما بعدها رستم پاشا تصمیم گرفت تا درآمد کشور صرف اقتصاد و تولید داخلی شود و در حرکتی جدی تمام واردات کاشی را از ایتالیا متوقف نمود. اصلاً چیز عجیب نیست که این صنعت زیبای کاشی و میراث اقتصادی در این زمان، زبانزد عام و خاص شده است.
همچنین، تزیینات هنرمندانه فضای داخلی و کاشیکاریهای معروف مسجد رستم پاشا توانست در جهان به شهرت قابلتوجهی برسد و این مسجد را از سایر آثار معمار سنان متمایز نماید. کاشیکاری مسجد رستم پاشا با محوطه داخلی جذابش، در تمام دنیا بهعنوان یک شاهکار معماری یاد میشود. آثاری که با استفاده از کاشیهای ایزنیک در این مسجد ساخته شده است، خود گواهی بر عشق و علاقه وی به تولید داخلی است.
بهمحض ورود به مسجد شاهد کاشیکاریهای استادانهای خواهید بود که تمام فضاهای داخلی، دیوارها، ستونها، محراب و منبر این محوطه را دربرگرفته است. بهطورکلی آرایش داخلی این مسجد در سطح جهانی شهرت دارد و آن را از سایر آثار معماری استاد سنان جدا میسازد. بد نیست بدانید این مسجد یکی از برجسته ترین نمونه های آثار تاریخی استانبول محسوب میشود که زیبایی خیره کننده ای از کاشیکاری دوره عثمانی را به نمایش می گذارد. معمولاً مساجدی که به دست این هنرمند طراحی و اجرا می شد ، در اصل جلوه ای ظریف با جزئیترین تزیین را داشت؛ اما مسجد رستم پاشا به دلیل پردازش و تزیینات زیاد، چیزی کمتر از مقبره پادشاهان آن دوره ندارد.
این بنای تاریخی در واقع خط قرمزی بر روی سنت معماری عثمانی کشید؛ چون بیشتر دیوارههای آن با استفاده از کاشیهای فریبنده ایزنیک آرایش شدهاند؛ چیزی که تا قبل از زمان، کوچکترین نمونهای در عصر عثمانی دیده نشده بود.
این را هم بدانید که تنها دلیل پشتیبانی رستم پاشا از این شاهکار معماری، به دلیل درستشدن تصویر موردبحثی از ویژگیهای بداخلاقی و چهره عمومی او در آن دوره بود؛ به طور طبیعی برگزیدن مسجد بهعنوان مجموعهای عرفانی با استفاده از تزیینات کاشیکاری بیانگر همین موضوع است.
نکته بعدی که در این بنا به چشم میخورد، وجود نقوشی است که روی کاشیها کشیده شدهاند؛ در واقع رستم پاشا هوادار یکی از هنرمندان دربار دوره عثمانی به اسم «کارا میمی» بود، این شخص توانست در آن دوران الگویهای طراحی گل را به طرز زیبایی ابداع کند. رنگهای به کار گرفته شده مثل سبز زیتونی و قرمز در این طراحیها انقلابی به پا کرد که شما در هیچ یک کاشیکاری سده شانزدهم نظیر آن را نمیبینید.
طراحی، دیزاین و تزیینات داخلی مسجد رستم پاشا با استقبال چشمگیر معماران، تاریخدانان بزرگ و مجلات معماری در دنیا روبهرو شد و در اغلب کتابهای معماری موردبحث و بررسی قرار گرفت. جالب است بدانید تا به امروز سابقه نداشته است که مسجدی تا به این اندازه، با استفاده از کاشیهای ایزنیک عصر عثمانی، طراحی و بنا شود.
چطور به مسجد رستم پاشا استانبول برویم؟
بالاتر هم اشاره کردیم که مسجد رستم پاشا در مجاورت مسجد سلیمانیه در استانبول قرار دارد و برای دسترسی به این بنا، هم میتوانید از تراما از ایستگاه کاراکوی ایستاسیونو و هم از ایستگاه راهآهن کاراکوی استفاده کنید.
همچنین، پل زیبای گالاتا که بهعنوان زیباترین مقاصد شبگردی در این شهر بهحساب میآید، گردشگران علاقهمند را از منطقه کاراکوی به رستم پاشا میرساند. در نظر داشته باشید که ایستگاه مترو شیشانه در خط ۵ مترو استانبول ، نزدیکترین ایستگاه مترو به مسجد رستم پاشا هست.
یادتان باشد که مسجد رستم پاشا در مسافتی حدود چهارصد متر از مسجد جدید استانبول و دویست متر از بازار مصریها قرار گرفته است که شما برای رسیدن به این جاذبهها تنها سه دقیقه پیادهروی خواهید داشت. همچنین، این مسجد حدوداً هزار متر از پل گاتالا و مسجد توپکاپی قرار دارد و گردشگران میتوانند با بیست دقیقه پیادهروی آنها برسند.
ساعات کاری و هزینه ورود به مسجد رستم پاشا
مسجد رستم پاشا، همانند دیگر مساجد استانبول، بهعنوان یک جایگاه مهم مذهبی روزانه فعالیت دارد و درب آن به روی عموم مردم باز است و تنها بعد از اقامه نماز عشا بسته میشود؛ بنابراین در هر بازه زمانی در روز میتوانید از این جاذبه دیدن کنید.
توجه داشته باشید که مسجد رستم پاشا موقع اقامه نماز بهشدت مملو از گردشگر میشود و امکان بازدید را کمی سخت میکند. موضوع بعدی اینکه ورودی مسجد برای گردشگران هیچ هزینهای ندارد؛ در ضمن بهتر است یک الی دو ساعت جهت بازدید از مسجد و دیدن آثار برجسته کاشیهای ایزنیک وقت بگذارید.
بازدید از مسجد رستم پاشا، گوهر پنهان استانبول
حالا که در این بخش از مجله گردشگری نامی گشت با یکی دیگر از مساجد استانبول یعنی مسجد رستم پاشا آشنا شدید، بهتر میتوانید یک برای برنامه ریزی کامل تر سفر، پیشنهاد می کنیم راهنمای سفر به استانبول را مطالعه کنید تا اطلاعات دقیق تری از حمل ونقل ، هزینه ها و دیدنیهای شهر داشته باشید. پس از سفر به استانبول و بازدید از این جاذبههای توریستی و دیدنی، خوشحال میشویم در بخش نظرات نامی گشت، تجربهها و نظراتتان را با ما به اشتراک بگذارید. در واقع با این کار، افراد دیگر را هم در انتخاب بهترین جاهای دیدنی استانبول راهنمایی میکنید.